مکان های دیدنی سوادکوه

دیدگاه خود را اینجا بیان کنید تا از پیشنهادات و انتقاداتتان استفاده کنیم.

مکان های دیدنی سوادکوه

شیرگاه یکی از چهار شهر شهرستان سوادکوه در استان مازندران است. ازجنوب به شهرهای زیرآب و پل سفید واز شمال به شهرستان قائم شهر راه دارد. این شهر همچنین از سمت غرب به شهرستان بابل راه دارد.

نام

یک دیدگاه در مورد این نام این است که «شیر» در زبان محلی به معنای تری و نم است در این صورت معنی شیرگاه یعنی «مکان تر یا نمناک».

برخی نام پیشین شیرگاه را خارخون دانسته‌اند ولی بر پایه اطلاعات جلد سوم فرهنگ جغرافیایی ایران خارخون نام پیشین روستای زیولا در منطقه شیرگاه بوده‌است.

مردم

شهرشیرگاه در محدوده شهری بیش از 10,000 نفر و با روستاهای اطراف بیش از 30,000 نفر جمعیت دارد. شغل بیشتر مردم شهر شیرگاه کشاورزی و دامداری است. شیرگاه باتوجه به جمعیت کم یکی از مهاجرفرست‌ترین شهرهای ایران است .

موقعیت جغرافیایی

شیرگاه با قائمشهر و زیرآب و بابل‌سر هم‌مرز می‌باشد . شیرگاه به عنوان یکی از چهار شهر شهرستان سوادکوه زیرآب ، آلاشت ، پل سفید و شیرگاه)

یکی از جاده‌های ارتباطی تهران- شمال، معروف به جاده فیروزکوه، و راه آهن تهران- شمال، که بخشی از راه‌آهن سراسری ایران است، از این شهر می‌گذرد.

شیرگاه از همه جهت جز شمال به‌وسیله رشته کوههای البرز مرکزی احاطه گشته‌است. از غرب توسط کوه تِرز ،از شرق به‌وسیله کوه وِرزک و از جنوب با کوههای ساره سر و شاه کوه محاصره شده‌است.

شیرگاه محل تلاقی دو رود است. یکی رود تالار که از منطقه آلاشت و گردنه‌های دوگل سرچشمه می‌گیرد و دیگری رود کسلیان است. کسلیان در بیشتر مواقع سال آبی روشن و زلال دارد (تنها در زمان بارندگی‌های شدید آب آن کمی گل آلود می‌شود) ولی تالار در بیشتر مواقع سال گل آلود است. به دلیل وجود این دو رود و هم چنین وجود دره‌هایی نسبتاً کم عمق ،شیرگاه دارای پل‌های متعددی است که به همین دلیل آنراشهر پل‌ها لقب داده‌اند.

پل شاپور شیرگاه تعدادی از پل‌های شیرگاه تاریخی اند؛ مانند:

پل دختر (چالی) 

پل تاریخی شاه‌عباسی آبدنگسر (آبدنگسر، بین قائم‌شهر و شیرگاه) 

پل شاه‌عباسی: این پل در دوران سلطنت پادشاهان صفوی و در مسیر باستانی موسوم به راه شاه‌عباسی با آجر و ساروج و گچ بر روی رود کسلیان یا روشن تلار بنا گردید. طول آن 57 متر و عرض آن بدون احتساب جان پناه پنج متر می‌باشد. پل شیرگاه دو دهنه دارد که دهنه شمالی آن از دهنه جنوبی بزرگ‌تر است. 

پل شاپور: این پل بر روی رودخانه اوتجون در اراضی چای باغ و 50 متری جانب شرقی جاده شیرگاه به قائم شهر واقع شده و احتمالاً مربوط به دوران قاجار می‌باشد. 

برخی دیگر از پلها در همین سده ساخته شدند؛ مانند:

پل‌های راه آهن در سرتپه و داخل شهر 

پل‌های جاده تهران–شمال در سرتپه و کنار پل شاپور. 

تاریخ شیرگاه

بخش اصلی شهر امروزی قدمت چندانی ندارد، چون محل ابتدائی زندگی گروه‌های انسانی در چالی، تپه‌سر و به‌ویژه آبدنگه‌سر بوده‌است. پیشه بیشتر مردم چوب‌بری و دامداری بوده‌است. به مرور زمان آنها برای تأمین چوب هم چنین چرای دامهایشان به علت فاصله کم این سه منطقه از شیرگاه به صورت روزانه به جنگل‌های این منطقه رفت و آمد داشتند. نتیجه این کار کوچ تدریجی آنها به شیرگاه شد و کومه‌ها وکلبه‌هایی ساخته شدند که آنها هم کم کم به خانه‌های دائمی تبدیل شدند و جمعیتی در داخل (شهرامروزی) و نواحی اطراف ساکن شدند که در اثر این کار هسته وجودی شیرگاه به وجود آمد.

در دوره صفوی جاده شوسه شاه‌عباسی از این شهر عبور می‌کرد. پل‌هایی که امروز می‌بینیم یادگارانی از آن دوران‌اند که در زمان خود از پل‌های مهم وبزرگ به شمار می‌رفتند.

در دوره رضاشاه، شخصی به نام هژبر باوند که به مبارزه با رضاشاه برخاست گاهی برای تأمین غذا واستراحت سپاهیانش به شیرگاه می‌آمد و از مردم غذا می‌گرفت.

نیروهای ارتش شوروی در جریان اشغال ایران در جنگ جهانی دوم در منطقه‌ای که به نام آنها (روس آباد) نام گرفت در نزدیکی کلیج خیل امروز (یکی از بخش‌های شیرگاه) ساکن شدند.

گردشگری

شیرگاه و اطراف آن مناطق مورد توجه گردشگران دارد:

آبشار شیرگاه، در نزدیکی تونل بین جاده زیراب- شیرگاه 

چشم اندازها نگلی لفور در فصل بهار 

زمین‌های کشاورزی برج وباغ‌های مرکبات 

ویلا‌های زیبا در نوآباد کلیج خیل 

رودخانه کسلاین در نارنج بُن 

جنگل سمت جهاد کشاورزی 

مناظر بسیار زیبای جنگلی 

جنگل اندرگلی 

پل‌های تاریخی 

آب و هوایی ملایم وخنک در بهار و تابستان 

شنا در رودخانه کسلیان 

صنعت

کارخانه اشباع تراورس شیرگاه که در سال 1311 خورشیدی تأسیس شد ولی اکنون به دلیل استفاده بسیار کم از الوار چوبی تراورس برای ریل راه آهن فعالیت محدودی دارد. این کارخانه از سال 1311 تا 1370 تنها کارخانه تولید تراورس در ایران بوده‌است. کارخانه دیگری که در قزوین افتتاح شده بود که چوب را فقط اندود می‌کرد و آنرا نمی‌پخت. 

کارخانه چوب نئوپان سازی در چالی 

کارخانه پیچ کوبان در سرتپه

پل سفید مرکز شهرستان سواد کوه واقع در استان مازندران است. پل سفید همچنین نام پلی است در داخل این شهر.

شهر پل سفید مرکز شهرستان سواد کوه در استان مازندران ایران می‌باشد. شهر پل سفید از جنوب به روستای دوآب واز شمال به شهر زیرآب و شیرگاه راه دارد. جاده ارتباطی تهران-شمال و راه آهن شمال از این شهر می‌گذرد.

پل تاریخی

این شهر نام خود را از پلی تاریخی به همین نام گرفته‌است. این پل که توسط شاه عباس صفوی ساخته شده‌است، تا چند دهه گذشته، از مهمترین پلهای مسیر فیروزکوه به قائم شهر بوده‌است.

آلاشْت یکی از شهرهای شهرستان سوادکوه در استان مازندران می‌باشد. نام آلاشت در زبان محلی به معنی آشیانه عقاب است. وجه تسمیه آن نیز احتمالاً وجود عقابهای فراوان در کوه‌های بلند این منطقه است.

جغرافیای انسانی:

مطابق با سرشماری نفوس و مسکن سال 1385، آلاشت دارای 287 خانوار و جمعیتی معادل 976 نفر می‌باشد که 478 نفر مرد و 498 نفر زن می‌باشند. جمعیت باسواد شهر کلاً 744 نفر می‌باشد که شامل 390 نفر مرد و 354 نفر زن می‌شود. در این شهر کلاً 173 نفر بی‌سواد می‌باشند. آلاشت از چند محله تشکیل شده و نام خانوادگی بیشتر اهالی، پسوند همان محله را نیز دارد. یکی از سرگرمیهای سالخوردگان آلاشت، جمع آوری گیاهان دارویی در فصل بهار است. 

وضعیت جغرافیایی:

آلاشت در ارتفاع 1900 متری سطح دریا قرار گرفته است، دامنه دمای این شهر بین 7.5 تا 10 درجه سانتیگراد می‌باشد و میانگین بارندگی سالانه آن بین 500 تا 700 میلی‌لیتر می‌باشد. آلاشت دارای حیات وحش حفاظت ‌شده است که می‌تواند درختان سیاه ریشه مانند گردو، فندوق و گیلاس را در خود پرورش دهد. 

معماری آلاشت:

کوچه‌های بسیار باریک که فقط دونفر می‌توانند از کنار هم عبور کنند از خصوصیات آلاشت است. خانه‌ها عموماً خشتی و سقف ها تخته پوشند. اغلب کوچه‌ها سنگفرش شده اند. آب آشامیدنی آلاشت از چشمه‌ای به نام «هرى خامه» تامین می‌شود که به اعتقاد اهالی خاصیت دارویی دارد. 

اهمیت تاریخی:

آلاشت به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، کمتر مورد توجه فاتحین ایران بوده است.

با ۴/۲ درصد جمعیت مازندران ، در گذشته مقر حکومت اسپهبدان باوندی بوده و پادشاهان آنرا ملوک جبال می نامیدند. جاذبه های تاریخی - فرهنگی این منطقه : برج لاجیم ، پل شیرگاه ، پل ورسک و راه آهن سه خط طلا ، قلعه کنگلو ، غار اسپهبد خورشید ، برج آرامگاهی آقا شاه بالو زاهد و کاروانسرای گدوک میباشد. سوادکوه تنها شهرستان فاقد اراضی جلگه ای و کم جمعیت مازندران است. اما با وجود گسترش خدمات شهری در شیرگاه،زیراب و پل سفیدو برخورداری از معادن غنی ذغال سنگ با مدیریت شرکت البرز مرکزی  و تأسیس پردیس دانشگاه شهید بهشتی زیراب و دانشگاه آزاد اسلامی در سواد کوه ، روند توسعه صنعتی و گردشگری آن نیز در سالهای اخیر فزاینده است