دیدگاه خود را اینجا بیان کنید تا از پیشنهادات و انتقاداتتان استفاده کنیم.
(مدیریت وبسایت مازندران بام ایران)
قایمشهر
مرکز شهرستان قایمشهر در استان مازندران است که در گذشته آنرا شاهی
مینامیدند. جمعیت این شهر بر پایه آمار نفوس ومسکن سال 85 برابر با
174,246 نفر است. شهر قایمشهر در 36 درجه و 28 دقیقه عرض شمالی تا 52 درجه
و 53 دقیقه طول شرقی واقع شدهاست.
راه آهن سراسری در شمال وارد این شهر شده و سپس تا گرگان ادامه مییابد.
راههای اسفالته این شهر از فیروزکوه و همچنین از آمل به تهران متصل است.
اشتغال مردم شهر بیشتر در امر صنایع ماشینی است. کارخانههای نساجی، گونی
بافی، کنسرو سازی، فرش بافی، دستمال بافی حریر و پنبه پاک کنی در این شهر
وجود دارد. نسبت به وسعتش پر تراکمترین شهر مازندران به حساب میآید. علت
این تراکم هم صنعتی بودن این شهر است
تاریخچه
شهرستان قایمشهر براساس شواهد و قراین از جمله اماکن مذهبی نظیر امامزاده
یوسف رضا و یا آرامگاه علامه فقیه شیخ طبرسی از سابقه دیرینه تمدن و فرهنگ
قبل از قرن ششم هجری خبر میدهد و با توجه به سوابق موجود بنای اولیه این
شهر در دوران قاجاریه با نام علی آباد نهاده شد که شامل قریهای با
واحدهای تجاری و مسکونی در حوالی میدان طالقانی امروزی و محلههایی در
اطراف و روستاهای بزرگ نظیر چمنو (جمنان فعلی) قادیکلا و کوچکسرا در حاشیه
بودهاست که بعد از انقراض دوران قاجاریه و آغاز حکومت رضا خانی به لحاظ
موقعیت خاص منطقهای (محل عبور کاروانهای تجارتی و زیارتی از استانهای
همجوار مانند تهران گیلان و خراسان). حکومت آن زمان را بر آن داشت که در
شهر واحدهای صنعتی کوچک و بزرگ از قبیل کارخانجات نساجی و گونی بافی و چوب
بری و شالیکوبی دایر کند.
نام کهن این شهرستان عشق آباد، قصر شیرین و علی آباد بود. قایمشهر حدود 75
سال قبل شهری کوچک به نام علی آباد بود. ساکنان اصلی شهرستان قایمشهر از
نژاد تپوری (ساکنان اصلی مازندران) هستند.
چمعیت آن چند صد نفر بود و روزهای چهار شنبه در آن بازار هفتگی برپا میشد.
از سال 1308 به تدریج کارخانههای صنعتی در این شهر احداث شد. و این
عوامل و نیز احداث راه آهن سراسری موجبات توسعه آن را فراهم آورد. این
مسایل باعث شد که مردم از اطراف و اکناف و سایر ولایات کشور به این سامان
مهاجرت نمایند و نهایتا در سال 1313 علی آباد تبدیل به شهرستان شاهی شد و
در این مقطع از زمان با احداث راه آهن سراسری و توسعه صنایع نساجی در این
شهرستان کم کم به جمعیت و توسعه عمرانی و ساخت و ساز شهر افزوده شد. در
سال 1357 پس از انقلاب اسلامی نام این شهر به قایمشهر تغییر یافت.
از آثار تاریخی و اماکن مذهبی قایمشهر، میتوان به امامزاده ها، از جمله
امامزاده محمد در جاده کیاکلا، آرامگاه شیخ طبرسی در دهستان بالا تجن و
تپههای باستانی به ویژه تپه باستانی گردکوه در جمنان را نام برد.
وضعیت جغرافیایی
با توجه به سوابق موجود بنای اولیه این شهر در دوران قاجاریه با نام علی
آباد نهاده شد که شامل قریهای با واحدهای تجاری و مسکونی در حوالی میدان
طالقانی امروزی و محلههایی در اطراف و روستاهای بزرگ نظیر چمنو (جمنان
فعلی - که در حال حاضر بخشی از خود شهر میباشد) قادیکلای بزرگ و کوچکسرا
در حاشیه بودهاست که بعد از انقراض دوران قاجاریه و آغاز حکومت رضا خانی
به لحاظ موقعیت خاص منطقهای (محل عبور کاروانهای تجارتی و زیارتی از
استانهای همجوار مانند تهران گیلان و خراسان).
رودخانهها
رودخانههای تلار و سیاهرود از ارتفاعات کوههای شهرستان سوادکوه، در جنوب
شهرستان قایمشهر سرچشمه گرفته و پس از مشروب کردن شهرهای سواد کوه،
سیاهرود از شرق و تلار از غرب قایمشهر گذشته و به دریای خزر میریزند.
جمعیت
جمعیت شهرستان قایمشهر بر اساس سرشمار سالی 1385 نزدیک به 300,000 نفر
است. این شهرستان در حال حاضر از دو شهر قایمشهر و کیاکلا و یک بخش مرکزی
تشکیل شدهاست. ترکیب جمعیتی شهرستان با توجه به مهاجرپذیر بودن آن شامل
اقوام مختلفی از جمله سوادکوهیها، آذریها، شهمیرزادیها، سمنانیها،
گرمساریها، بربریها، مهاجرین پراکنده دیگری از سایر مناطق ایران و
کشورهای مجاور(بویژه مهاجران انقلاب سرخ شوروی سابق) و ساکنان بومی است که
اغلب آنها ضمن تسلط بر زبان فارسی کشور، به زبان مازندرانی و تعدادی نیز
علاوه بر مازندرانی، به زبانها و لهجهههای آذری، گیلانی، سمنانی،
شهمیرزادی و... سخن میگویند.
منابع طبیعی و جنگلها
با توجه به اوضاع طبیعی شهرستان قایمشهر، بارش و رطوبت جهت ایجاد پوشش
گیاهی فراهم است. البته پوشش گیاهی در تمام نقاط آن یکسان نیست زیرا تا
ارتفاع 2000 متری که نفوذ رطوبت دریآی خزر از بین رفته و یآ به کمترین
مقدار میرسد، از تراکم جنگل بسیار کم میشود و بمرور بجای جنگل مراتع
جایگزین میشود. در شهرستان قایمشهر فصل خشک به طور کامل وجود ندارد.
جنگل
شروع جنگل قایمشهر از کوه پایههای البرز شمالی است که دارای حداکثر
بارندگی است و میزان گسترش جنگل در گذشته به طرف دشت بیشتر بودهاست که به
مرور به منظور تهیه اراضی مزروعی، درختان جنگل کاملاً بریده شدهاندو یا
به صورت بقایای جنگل مخروبه با درختان پهن برگ دیده میشوند. به طور کلی
جنگلها در حاشیه جنوبی قایمشهر دارای تراکم بیشتری است و انواع درختان
مانند راش، ممرز، توسکا و کلهر ملج انجیلی و... را میتوان دید. پارک جنگلی
تالار نیز یکی از پارکهای جنگلی معروف شهرستان قایمشهر است که در سال
1371 تأسیس شده و مساحت آن بالغ بر 160 هکتار است. فرآوردههای جنگلی عبارت
است از: ذغال، چوب، هیزم، چوب آلات تبدیلی...
این جنگل در 10 کیلومتری قایمشهر قراردارد. و پوشیده از درختان آزاد،
ممرز، توسکا، بلوط، اوجا، ملچ، عرعر، انجیر، ولیک، شمشاد، انار، بوته تمشک
و.. با چشم اندازهایی بسیار زیبا و بدیع دارای امکانات بهداشتی و تفریحی
مثل زمین فوتبال میباشد.
وضعیت کشاورزی و دامپروری
اراضی حاصلخیز این شهرستان استعداد سرشاری جهت کشت محصولات متنوع مخصوصا
گندم، جو، برنج، صیفیجات، لوبیای روغنی و... دارد. پرورش گاو و گوسفند و
بز نیز در نواحی مختلف جلگهای و کوهپایهای و با استفاده از امکانات هر
روستا متداول است.
موقعیت فرهنگی
ترکیب جمعیتی و ادغام قومیتهای مختلف، در کنار سایر عوامل تاریخی،
ارتباطی، صنعتی و غیره، موقعیت و خصوصیات فرهنگی ویژهای را بهوجود
آْوردهاست. این شهرستان از نظر درصد با سوادی مردم دارای رتبه اول در
استان است. جمعیت افراد با سواد در قایمشهر 89,3 درصد است.